Khi tôi đang học trường Trí Tri, trên phố hàng Quạt, gần với nhà ngoại. Nhưng chỉ một thời gian ngắn, tôi được chuyển về học tại trường Nguyễn Du trên đường Lý Thái Tổ, gần cung Thiếu Nhi Hà Nội bây giờ.- ngôi trường công lập đầu tiên lúc đó. Nghe Thầy, Cô nói - Trường này, dành cho những con em của các cán bộ kháng chiến. Thản nào, trong lứa chúng tôi có rất nhiều con em của những “CB cao cấp”.. học cùng. Mà lúc đó, chẳng ai để ý gì đến những chuyện ấy, mọi người đều học, cùng chơi đùa chung vui với nhau rất thân thiện, thật đồng đẳng, ngang bằng…Khi đó, sân trường chưa được lát, nên lổn nhổn những gạch, đá.. xà bần. Vào những giờ ra chơi, mọi người đều vui đùa thỏa thích, chia thành từng nhóm, nào đá cầu, nhảy dây, đuổi bắt, cưỡi ngựa... Chúng tôi chơi đùa, hó hét trên những khoảng sân không rộng được phủ bóng mát rượi từ những tán lá của cây Bàng già, xanh ngắt một mầu.
Khi ấy, thầy Mai Đình Niên là hiệu trưởng, Thầy thấp nhỏ, mặc áo vét mầu sáng, đeo kính trắng, nét mặt thật hiền hậu.. nhưng, luôn đượm vẻ suy tư đăm chiêu, lặng lẽ nhìn chúng tôi vui chơi, đùa dỡn thật vô tư.. Rồi Thầy thầm cười, đầu gật gật, đi vào phòng..
Tôi vào học lớp 5 với chương trình cũ, rồi chuyển lên lớp 1 của chương trình mới, lớp cô Hòa, nhà phố hàng Trống. Lên lớp 2, học thầy Hỷ, lớp ở nhà riêng, sát ngay nơi cổng trường. Khi đó, trai gái học riêng, bọn tôi toàn con trai nên nghịch lắm. Tôi nhớ, thầy là một "ông" giáo già, thuộc nếp “xưa”, người to béo, mặc áo the khăn xếp, tay cầm thước gỗ dài, dậy thật tận tâm… Tay thầy tuy lăm lăm cầm thước nhưng lại rất hiền, đức độ. Nếu ai, có quá nghịch, Thầy chỉ khua thước đe nẹt mà thôi. Có lần Hùng "biêu" mang quả bóng vào lớp, để bóng lăn lung tung, nên chẳng ai chịu tập trung nghe bài. Thấy vậy, thầy tịch thu bóng, cả bọn nhìn nhau, Hùng lẻn vòng ra phía sau lấy lại. Thầy đuổi, bọn chúng tôi vội tung lên cao, chuyền cho nhau..Thầy không sao lấy được, rồi cười, vậy là cả lớp cùng cười... Thế là lại ngồi vào học nghiêm chỉnh, cả lớp hôm đó thật vui.. Bởi vì thầy rất thương chúng tôi, thương như con vậy. Để đến mãi sau này, những kỷ niệm ấy vẫn không thể phai mờ.. trong cả đám chúng tôi. Nhớ về kỷ niệm khi Thầy mất, Hùng đã làm một bài văn thật hay để tưởng nhớ mãi mãi về Thầy... Tất cả chúng tôi đứng nín lặng, miệng cắn chặt môi, khi hạ huyệt... mộ Thầy nhòa đi... tôi đã khóc... Trong lớp tôi, từ những buổi đầu học cùng nhau, nhà lại chỉ loanh quanh trong khu vực Bờ Hồ, nên chúng tôi rất gần, thân, thường xuyên qua lại nhà nhau, chơi, cùng học bài, có khi ngủ luôn lại nhà... Đó là chuyện bình thường, đôi khi như "cơm bữa", rất vô tư, hồn nhiên.. của cái thời thơ ấu. Có lẽ như vậy, mà cho đến tận hôm nay, chúng tôi vẫn nhớ mãi biết bao hình ảnh... của cả một đám bạn, thật thân thương ấy. Khi lên lớp 3, thì trai và gái lại học chung nhau, chúng tôi lại có thêm những người bạn khác giới.. Cả bọn con trai, tự nhiên như ngoan hơn, hiền hơn và “ lễ phép” hơn... Không hiểu là vì sao và sự thể mọi chuyện là như thế nào nữa..??
Cứ như vậy chúng tôi cùng lớn lên trong mái trường chung của một thời ấu thơ.. Nào là - Hùng biêu vào loại nghịch nhất, nhưng lại dễ bảo, chịu nghe... khi Thầy xếp làm lớp phó, lớp trưởng là "êm", lại ngoan đáo để... Lâm ngọng, thuộc loại phá thứ 2, nhưng rất dễ bảo, chịu học... Việt Bắc cao kều mà hơi "đờ", được cái..hay bênh vực kẻ yếu. Cường vịt bầu là chậm nhất, tuổi lớn nên là anh cả... Nên có vè - Lâm lõ nghịch ngầm, thâm trần Hạnh gật, thật nhất Khải hen, Cư lợn "loèn toèn" không vừa, là đấm… Rồi anh Thế chấm tẩm ngẩm chết voi. Phước hủi "co vòi" say sưa kể chuyện. Lịch như quan huyện là Lập méo ta. luắc quắc như gà là anh Dương ếch, lôi thôi lếch thếch là chú Phan phọt. Nói năng mật ngọt Lân xù tòa án, người hay ca thán là chú Hoàn đen, cãi cọ "lèng phèng" là anh Minh choắt, người hay "thắc mắc" là Củ tò te, cứ hay khóc nhè là Giang nhỏ thó...
Và, còn vô số những hình ảnh, khuôn mặt ấn tượng khác nữa.? Nay, cũng đã lâu quá rồi, lại ít khi có dịp gặp lại, nên cũng phần nào bị lãng quên.. Trong số đó, nay những ai còn, ai mất.? khó có thể biết hết được ! Những người gần, nay vẫn gặp nhau.. như thể những ngày…xưa ấy.
Rồi lên cấp 2, chúng tôi, lại vẫn cùng học với nhau, cho đến gần cuối cấp, chúng tôi như đã lớn hơn, hiểu và biết nhiều hơn..nếu thêm, là thêm tính tò mò, muốn khám phá.. Trong lớp bắt đầu tạo nên những “nhóm riêng” theo 5,7 người, có nhóm 3, nhóm chỉ 2..? Riêng nhóm tôi, càng đông càng khoái, vì cùng thích - bơi sông, bắt Dế, trèo cây và đá bóng.. Sân của chúng tôi, là phía sau Nhà hát lớn, trước Ngân hàng, trong vườn hoa Chí Linh, vườn hoa con Cóc.. Ở đâu, cũng có thể đá được. Quả bóng, là những mảnh giẻ, vải vụn được cuộn tròn lại, đá vừa êm chân mà độ bền lại khá cao..! Với dòng sông Hồng luôn nặng đỏ phù sa, vậy mà chúng tôi đâu có sợ, càng tắm lại càng thấy mát, mát sâu đến tận ruột, mát ra ngoài.. Ôi, biết bao kỷ niệm của một thời thật huy hoàng ầy, cuộc sống còn gì bằng..khi tuổi trẻ đã trôi qua đi trongsự êm đềm, thân ái...
Những người mẹ hiền - Trong cuộc đời học trò của mình, chúng tôi đã được nhiều Thầy, Cô dạy dỗ - Những người đã dành hết tâm huyết của mình..cho chúng tôi với biết bao nhiêu tình cảm, tình yêu thương thật thiết tha..như ruột thịt. Những kỷ niệm thì thật nhiều.. mà sâu sắc nhất là những cô giáo..dịu dàng, đặc biệt là 2 cô chủ nhiệm của các lớp chúng tôi. Với các Cô, đã thật gần gũi, luôn thấu hiểu về hoàn cảnh gia đình của những người khó khăn.. Các cô đã đến thăm hỏi tận tình, trợ giúp cùng gia đình..để những người ấy lại được học tập tiếp.
Rồi, còn bao nhiêu Thầy, Cô khác nữa, cũng đã tận tâm dạy bảo, uốn nắn rèn dũa chúng tôi như những người Cha, người Mẹ.. Các Thầy, Cô đã ghi đậm trong đáy lòng của mỗi chúng tôi những kỷ niệm vô cùng sâu sắc..để mãi mãi sẽ không thể nào quên..cho cả đến mãi sau này, khi tất cả chúng tôi đã bước vào với cuộc sống xã hội, theo nhiều công việc khác nhau..với cuộc sống gia đình..vẫn nhớ mọi hình ảnh..các cô : Tề, Hòa, Nhuần, Phụng, Chỉnh, Thạch, Trinh.. các thầy : Niên, Hỷ, Thành, Mậu...
* Trần Sơn Lâm "ngọng" nhà ở cầu Gỗ - tôi gần với L nhiều. Người nhỏ, da trắng, thâm trầm, hay nói văn hoa và triết lý, hôi dài dòng, khá làm dáng khi nói chuyện... Nhà rất đông anh em ( 9,10 người gì đó) các Cụ có cửa hàng bán cơm bình dân, khá đông khách ăn, nên tất cả các "nhân viên phục vụ" đều là người của nhà cả, đôi khi cả nhóm chúng tôi hùa vào phụ giúp. Khi hết khách, cơm và thức ăn còn, là chúng tôi được bữa no, có khi chỉ là mảng cháy, miếng đậu phụ, ít giá xào…là khoái lắm. Nhà ở gần nhau, nên thường học nhóm cùng, ngồi ngay trên các bàn ăn, đến thật khuya. khi đói bụng là lục cơn nguội, chan ít canh dưa, tóp mỡ… Thấy sao mà ngon thế, kể ra cũng vui đáo để... với ngày ấy, mọi hành động thật tự nhiên, vô tư.
Trong lớp, L học vào loại giỏi toán, lý và đồng đều các môn. khác.. Tuy tính thâm trầm, lại có tài "tán", "dẻo" ra phết. Nhưng rồi bọn "họ" lại ngại. vì L lanh và khôn quá !
Vì gần và hiểu tôi, nên chàng chịu trách nhiệm giúp đỡ và giới thiệu tôi vào Đoàn, khi đó vào Đoàn thật khó vô cùng, tôi phải phấn đấu gần hết những năm cấp 3 mới được vào. Tôi vẫn nhớ mãi buổi lễ kết nạp lúc đó.
Sau này, khi vào ĐH, L học tổng hợp lý, đi làm một thời gian, đi bộ đội, trúng vào phi công (cùng Tam Hùng) ra nước`ngoài học... Khi về, chúng tôi lại gặp nhau ( cùng trong khu trường Kiến trúc, Hà Đông). hàn huyên nhiều điều, đến khi còi "cấm trại" vang lên, mới thôi. Khoảng thời gian đó, chiều nào chúng tôi cũng chơi thể thao, biết tôi hay chơi bóng rổ, mệt, mà không có gì để "thêm"... Hắn đã lén, đưa tôi 2 kí đường, dành pha nước uống, thật khỏe re. Thời đó, ai mặc áo bay là "xịn" lắm, L đưa tôi 1 cái, mặc vào thấy mình "oai" hẳn lên. Vào cái thời buổi đó là vậy mà. Trong thời gian "gần"với dân Kiến trúc, nhiều em đã nhìn L với con mắt "ngưỡng mộ", ước mơ... Cũng có 1 phần do tôi, 1 phần vì gần nhà nhau, mà L đã lấy vợ là Kiến trúc sư - một cô giáo xinh xắn, nhẹ nhàng, dạy tại trường Xây dựng Hà đông. Khi không "bay"nữa, L chuyển công tác qua một số cơ quan làm việc, sau cùng, sang bên VP chính phủ, phụ trách mảng KHKT, L làm việc ở đó cho đến khi nghỉ hẳn. Hiện gia đình đang sống êm đềm, thân ái cùng 2 con trai, con dâu, khá thành đạt, thuộc diện đầy đủ và sang. Hiện gia đình L vẫn sống ở Hà Nội, trên khu Trung Hòa - Nhân Chính.
* Nguyễn Mạnh Hùng “biêu”, ở phố hàng Bạc, nhà nhiều con trai, là anh lớn.. nên phải tạm là “đầu gấu” một chút để còn “nói, bảo” các em và “chống chọi” với ngoài đời chứ..? Khi còn học, H là người rất nhanh nhậy, học giỏi, thẳng thắn trong nhiều việc, thường đi "đầu tầu" trong các việc lớp. Lúc đó, cũng được nhiều em “kết” lắm đấy. Với giọng nói to, khỏe, chịu bênh vực bạn bè, làm công tác Đội, Đoàn từ sớm. Khi làm lớp phó, lớp trưởng, đã phát huy rất nhiều “nội lực” cho việc chung. Thuộc loại "lì" của lớp, nên rất cương trực, H đã tự nguyện đi TN xung phong trong lúc phong trào "xây dựng quê hương mới "và có lẽ cũng bị tác động từ các dòng thơ như hút hết lòng người :
...Cái tuổi hai mươikhi hướng đời đã thấy,
Sự cố gắng và ý chí nơi H thật tiềm ẩn từ ngày nào... đã giúp việc hoàn thành xuất sắc luận án ra trường, làm công tác tổ chức, sang kinh doanh... Biết bao điều đã làm, biết bao việc đã qua, dù ở đâu, làm việc gì... Mãi vẫn xứng với tên - vừa Mạnh, vừa Hùng...
Cho đến nay, mọi chuyện đã qua, trở về gọn gàng trong cuộc sống gia đình nhỏ bé riệng. Mọi chuyện đã ổn định, sống vui vẻ đầm ấm, nhẹ nhàng và thanh thản cùng các Con, các Cháu…tại căn nhà nhỏ gọn, yên tĩnh nơi Quận 6 - TP.Hồ Chí Minh, bên trong đó như luôn toát lên hơi ấm nồng nàn...
* Tôi và HoàngTam Hùng - lớp có tới 6, 7 Hùng, nên phải gọi cả tên + đệm... Không nhớ được rằng.. chúng tôi đã thân nhau từ khi nào..? Song, có lẽ vì 2 chúng tôi khá giống nhau về ngoại hình, cùng thích đá bóng, bơi sông, nghịch ngầm và nhiều sở thích khác..?. Nên, 2 thằng gần nhau thật nhiều...Khoảng thời gian cùng học thi cho chuyển cấp, 2 thằng như "hình với bóng" trên chiếc xe đạp thiếu nhi LX mẹ tôi cho, lên tận trên Sở thú HN học, truy bài... H bơi rất giỏi, cũng là người đã cứu tôi ở sông Hồng, sau đó dạy tôi bơi...Khi lên cấp 3, tuy học ở 2 trường khác nhau, chúng tôi vẫn thường gặp, đi bơi, nhảy cầu ván cùng nhau.
Tuy H là con CB cao cấp, song lại rất bình dân, thoải mái... nên tôi vẫn đến chơi và ăn cơm tại nhà. H dẫn tôi làm thân với chú bảo vệ, bảo cách luồn rào để không cần gọi cửa... Trước sân nhà có dàn Dưa tây leo, hoa ra nhiều, chúng tôi trèo thang để thụ phấn hoa... Sau những lần đi nghỉ Đồ Sơn cùng gia đình, H lại gửi cho tôi "quà" - là những lát cá Song to, đã câu được... Khi sang LX học "lái", chúng tôi viết thư, gửi ảnh đều... Rồi, khi gặp lại nhau tại trường Hà đông khi H đã học xong chuyển loại, chờ nhận công tác.. H cao hơn tôi 1 chút, chơi bóng rổ khá hay, chúng tôi cùng chơi khi mỗi chiều, vào thi đấu, tôi được phân công phải "kèm" chặt bạn mình... Khi H về SB Bạch Mai, chúng tôi vẫn gần và tiếp tục giao hữu... H dạy tôi nhiều "ngón" lên rổ vừa hiệu quả, vừa đẹp mắt... khi H chuyển về SB Kép trực chiến, chúng tôi phải xa nhau... Vào giai đoạn "yêu", nhiều lần gặp nhau, lúc vẫy chào, lúc dừng lại tâm sự và còn "khoe" nhau nữa chứ... Khi chiến tranh bắn phá miền Bắc vào thời kỳ ác liệt, những ngày cuối cùng... Hùng đã hy sinh ( 28 -12 - 1972 ) khi Hà Nội chiến đấu vô cùng oanh liệt trong suốt 12 ngày đêm... Thương nhớ bạn, chúng tôi đã đến viếng H trong ngậm ngùi, tiếc thương... cùng cả gia đình, các Cụ cứ ôm chặt tôi, vì càng nhớ Hùng hơn...
Thời gian cứ trôi đi, qua bao nhiêu năm xa cách.. Với chúng tôi, còn biết bao nhiêu kỷ niệm êm đềm, vui vẻ, thân thương khác nữa..mà vẫn không thể nói hết được hôm nay.
* Quách Lập và Tôi nhà L ở ngay trong khu chợ hàng Bè, đông anh em, lại là con lớn, nên cả nhà cùng phải lăn ra làm cho ổ định cuộc sống... L lớn tuổi hơn chúng tôi, tính điềm đạm, hiền lành, rộng tính bao dung... Ngày xưa cụ Ông làm nghề thợ Bạc, chỉ cụ Bà ra chợ, cuộc sống khá khó khăn. L hăng say tham gia công tác của Đội, Đoàn và hoạt động hết mình, có nhiều tài lẻ, biết khá nhiều "ngón nghề"...Tôi vẫn nhớ, khi L chụp trong ngày lễ hội của các đội viện, chàng quàng chiếc khăn quàng to, cầm máy, chụp lia lịa, phục quá - vì khi đó mà có máy ảnh, là "oách" lắm.. Học giữa chừng, L tư nguyện theo phong trào đi TN xung phong, ra tận Quảng Uyên trông rừng, lăn lộn nơi đồi núi gần 7 năm, lấy vợ, đẻ con... Vì khó khăn quá nên phải trở về lại HN, không hộ khẩu, không tem phiếu.. chết dứng luôn - Vì lúc đó, tem phiếu là vận mệnh, quan trọng lắm.
Thế là phải lăn vào, vật lộn cùng đời sống - Chàng bước vào nghề Mộc, vợ ra chợ và tạm ổn, có giai đoạn cũng khấm khá vì thời gian đó chợ đang vào điểm sôi động, do vậy cũng "găm" được đôi chút. Lúc chúng tôi cũng sinh con đầu, vợ thiếu sữa.. thế là cứ đều đều L mang đến nhà cặp móng loại Lợn đen, đu đủ xanh, hạt ý dĩ.. để giúp vợ tôi có sữa.. Vậy mà vẫn "thua', vẫn phải quay ra nhờ "phe" mua thêm.. mà nuôi con.
Khi cũng có được chút vốn liếng, nhường nhịn các em, L mua đất, xây nhà, ra ở riêng.. tận ngoài bãi sông...(trước kia ngoài đó không có ai, nay chật cứng như nêm). Chẳng hiểu gió sông mát mẻ thế nào, mà chàng có luôn 3 con trai ( còn chúng tôi, chỉ được phép có 2), các cháu cũng ngoan, nhưng học chưa thật "đủ" nên cũng khó...
Rồi thời gian trôi đi, chúng cũng đã lớn, trưởng thành, lấy vợ, sinh các con.. tất cả đều tập trung ở đó. Thật khó đủ điều..! Vậy mà L vẫn sống vui vẻ, thoải mái..hơi "vô tư". Nay, tôi ở xa, lâu lâu mới có dịp ra HN, bọn chúng tôi vẫn gặp nhau trong không khí chan hòa, vui vẻ.. tất cả hoàn toàn như những ngày nào.
* Nguyễn Phước “hủi” 1 nhân vật khá đặc biệt, nhà ở Đinh Tiên Hoàng, tại 1 góc của đền Bà Kiệu - trước đền Ngọc Sơn, Ph khá nhiều tài lẻ, được “ phát lộ” ngay từ khi còn nhỏ - Chắc cũng từ hoàn cảnh rất khó khăn thời ấy, nên chàng đã phải tự "kiếm sống" từ buổi ban đầu…P đã phải trải qua khá nhiều “nghề”, nào - Bán báo, kem que, thuốc lá trong khu bến tàu điện Bờ Hồ - đó cũng là “bang” hoạt động của chàng....có những lúc "bốc đồng" tôi cũng vào phụ giúp, cùng nhau len lỏi bán hàng… P thổi sáo hay, đánh cờ giỏi và hát khá tuyệt vời... hóa ra, chàng đã học nhạc, học hát theo Thầy từ khi nào...? Vẫn nhớ những hình ảnh chàng đứng hát bên Piano, với áo xanh nhạt, quần và giầy mầu trắng - trông thật "lãng tử"có pha thêm chút "bợm". Chàng cũng rất tự hào về một khoảng thời gian "huy hoàng" đó... Phải lăn lộn như vậy mà chàng luôn vô tư, kể cả khi ra Bắc, vào Nam. Cuộc sống của chàng không khó về "tài chính" mà khó về suy tưởng, ước mong... Cũng chính từ trong cái "khó" ấy, buộc con người ta phải "ló" ra cái khôn, phải vươn lên với sức lực mạnh mẽ nhất. Chàng quả là người thiệt thòi đủ thứ, không vào ĐH, chàng đi làm tại NM kẻ giấy Trúc Bạch, song đổi qua nhiều nghề khác, rồi yêu thương, lấy vợ, có con...cùng các Cháu... Đến bây giờ, vẫn sống rất nhẹ nhàng, nghiêm chỉnh, luôn yêu đời, khỏe mạnh, ít phải lo nghĩ nhiều mất thời giờ…chàng thuộc chíp rất "vô tư lự", tư nhiên... Kể cũng rất hay...
Khi ấy, thầy Mai Đình Niên là hiệu trưởng, Thầy thấp nhỏ, mặc áo vét mầu sáng, đeo kính trắng, nét mặt thật hiền hậu.. nhưng, luôn đượm vẻ suy tư đăm chiêu, lặng lẽ nhìn chúng tôi vui chơi, đùa dỡn thật vô tư.. Rồi Thầy thầm cười, đầu gật gật, đi vào phòng..
Và, còn vô số những hình ảnh, khuôn mặt ấn tượng khác nữa.? Nay, cũng đã lâu quá rồi, lại ít khi có dịp gặp lại, nên cũng phần nào bị lãng quên.. Trong số đó, nay những ai còn, ai mất.? khó có thể biết hết được ! Những người gần, nay vẫn gặp nhau.. như thể những ngày…xưa ấy.Rồi lên cấp 2, chúng tôi, lại vẫn cùng học với nhau, cho đến gần cuối cấp, chúng tôi như đã lớn hơn, hiểu và biết nhiều hơn..nếu thêm, là thêm tính tò mò, muốn khám phá.. Trong lớp bắt đầu tạo nên những “nhóm riêng” theo 5,7 người, có nhóm 3, nhóm chỉ 2..? Riêng nhóm tôi, càng đông càng khoái, vì cùng thích - bơi sông, bắt Dế, trèo cây và đá bóng.. Sân của chúng tôi, là phía sau Nhà hát lớn, trước Ngân hàng, trong vườn hoa Chí Linh, vườn hoa con Cóc.. Ở đâu, cũng có thể đá được. Quả bóng, là những mảnh giẻ, vải vụn được cuộn tròn lại, đá vừa êm chân mà độ bền lại khá cao..! Với dòng sông Hồng luôn nặng đỏ phù sa, vậy mà chúng tôi đâu có sợ, càng tắm lại càng thấy mát, mát sâu đến tận ruột, mát ra ngoài.. Ôi, biết bao kỷ niệm của một thời thật huy hoàng ầy, cuộc sống còn gì bằng..khi tuổi trẻ đã trôi qua đi trongsự êm đềm, thân ái...
Những người mẹ hiền - Trong cuộc đời học trò của mình, chúng tôi đã được nhiều Thầy, Cô dạy dỗ - Những người đã dành hết tâm huyết của mình..cho chúng tôi với biết bao nhiêu tình cảm, tình yêu thương thật thiết tha..như ruột thịt. Những kỷ niệm thì thật nhiều.. mà sâu sắc nhất là những cô giáo..dịu dàng, đặc biệt là 2 cô chủ nhiệm của các lớp chúng tôi. Với các Cô, đã thật gần gũi, luôn thấu hiểu về hoàn cảnh gia đình của những người khó khăn.. Các cô đã đến thăm hỏi tận tình, trợ giúp cùng gia đình..để những người ấy lại được học tập tiếp.
Rồi, còn bao nhiêu Thầy, Cô khác nữa, cũng đã tận tâm dạy bảo, uốn nắn rèn dũa chúng tôi như những người Cha, người Mẹ.. Các Thầy, Cô đã ghi đậm trong đáy lòng của mỗi chúng tôi những kỷ niệm vô cùng sâu sắc..để mãi mãi sẽ không thể nào quên..cho cả đến mãi sau này, khi tất cả chúng tôi đã bước vào với cuộc sống xã hội, theo nhiều công việc khác nhau..với cuộc sống gia đình..vẫn nhớ mọi hình ảnh..các cô : Tề, Hòa, Nhuần, Phụng, Chỉnh, Thạch, Trinh.. các thầy : Niên, Hỷ, Thành, Mậu...
Đến bây giờ, cũng rất nhiều Thầy, Cô đã yên nghỉ, về với nơi vĩnh hằng..sâu thẳm.. Song những hình ảnh và tình cảm.. tốt đẹp nhất, tuyệt vời nhất.. từ các Thầy, Cô sẽ vẫn đọng mãi trong trái tim của chúng tôi..như các bậc sinh thành cao cả.. từ những học sinh tinh ranh, nghịch ngợm..mà chân thành..của một thủa nào. Cho đến nay, chúng em đã đứng vững theo nhiều cương vị, vị trí của xã hội.. luôn vui sướng, tự hào về bao công việc đã làm..qua nền tảng, truyền thống, tình yêu từ nguồn cội Nguyễn Du...
Xin được gửi đến các Thầy, Cô lòng biết ơn chân thành, những tình cảm sâu sắc nhất. Xin được thắp những nén nhang trầm, sâu đậm yêu thương, trân trọng gửi đến các Thầy, Cô.. nơi hoàn vũ, thiêng cao.
Lớp tôi có nhiếu nhân vật, nhiều khuôn mặt, con người đặc biệt, đáng yêu và thân thiện.. Tôi kể dần ra đây những cái tên, các kỷ niệm và "dấu ấn" cuộc đời... như thế :Xin được gửi đến các Thầy, Cô lòng biết ơn chân thành, những tình cảm sâu sắc nhất. Xin được thắp những nén nhang trầm, sâu đậm yêu thương, trân trọng gửi đến các Thầy, Cô.. nơi hoàn vũ, thiêng cao.
* Trần Sơn Lâm "ngọng" nhà ở cầu Gỗ - tôi gần với L nhiều. Người nhỏ, da trắng, thâm trầm, hay nói văn hoa và triết lý, hôi dài dòng, khá làm dáng khi nói chuyện... Nhà rất đông anh em ( 9,10 người gì đó) các Cụ có cửa hàng bán cơm bình dân, khá đông khách ăn, nên tất cả các "nhân viên phục vụ" đều là người của nhà cả, đôi khi cả nhóm chúng tôi hùa vào phụ giúp. Khi hết khách, cơm và thức ăn còn, là chúng tôi được bữa no, có khi chỉ là mảng cháy, miếng đậu phụ, ít giá xào…là khoái lắm. Nhà ở gần nhau, nên thường học nhóm cùng, ngồi ngay trên các bàn ăn, đến thật khuya. khi đói bụng là lục cơn nguội, chan ít canh dưa, tóp mỡ… Thấy sao mà ngon thế, kể ra cũng vui đáo để... với ngày ấy, mọi hành động thật tự nhiên, vô tư.
Trong lớp, L học vào loại giỏi toán, lý và đồng đều các môn. khác.. Tuy tính thâm trầm, lại có tài "tán", "dẻo" ra phết. Nhưng rồi bọn "họ" lại ngại. vì L lanh và khôn quá !
Vì gần và hiểu tôi, nên chàng chịu trách nhiệm giúp đỡ và giới thiệu tôi vào Đoàn, khi đó vào Đoàn thật khó vô cùng, tôi phải phấn đấu gần hết những năm cấp 3 mới được vào. Tôi vẫn nhớ mãi buổi lễ kết nạp lúc đó.
Sau này, khi vào ĐH, L học tổng hợp lý, đi làm một thời gian, đi bộ đội, trúng vào phi công (cùng Tam Hùng) ra nước`ngoài học... Khi về, chúng tôi lại gặp nhau ( cùng trong khu trường Kiến trúc, Hà Đông). hàn huyên nhiều điều, đến khi còi "cấm trại" vang lên, mới thôi. Khoảng thời gian đó, chiều nào chúng tôi cũng chơi thể thao, biết tôi hay chơi bóng rổ, mệt, mà không có gì để "thêm"... Hắn đã lén, đưa tôi 2 kí đường, dành pha nước uống, thật khỏe re. Thời đó, ai mặc áo bay là "xịn" lắm, L đưa tôi 1 cái, mặc vào thấy mình "oai" hẳn lên. Vào cái thời buổi đó là vậy mà. Trong thời gian "gần"với dân Kiến trúc, nhiều em đã nhìn L với con mắt "ngưỡng mộ", ước mơ... Cũng có 1 phần do tôi, 1 phần vì gần nhà nhau, mà L đã lấy vợ là Kiến trúc sư - một cô giáo xinh xắn, nhẹ nhàng, dạy tại trường Xây dựng Hà đông. Khi không "bay"nữa, L chuyển công tác qua một số cơ quan làm việc, sau cùng, sang bên VP chính phủ, phụ trách mảng KHKT, L làm việc ở đó cho đến khi nghỉ hẳn. Hiện gia đình đang sống êm đềm, thân ái cùng 2 con trai, con dâu, khá thành đạt, thuộc diện đầy đủ và sang. Hiện gia đình L vẫn sống ở Hà Nội, trên khu Trung Hòa - Nhân Chính.
* Nguyễn Mạnh Hùng “biêu”, ở phố hàng Bạc, nhà nhiều con trai, là anh lớn.. nên phải tạm là “đầu gấu” một chút để còn “nói, bảo” các em và “chống chọi” với ngoài đời chứ..? Khi còn học, H là người rất nhanh nhậy, học giỏi, thẳng thắn trong nhiều việc, thường đi "đầu tầu" trong các việc lớp. Lúc đó, cũng được nhiều em “kết” lắm đấy. Với giọng nói to, khỏe, chịu bênh vực bạn bè, làm công tác Đội, Đoàn từ sớm. Khi làm lớp phó, lớp trưởng, đã phát huy rất nhiều “nội lực” cho việc chung. Thuộc loại "lì" của lớp, nên rất cương trực, H đã tự nguyện đi TN xung phong trong lúc phong trào "xây dựng quê hương mới "và có lẽ cũng bị tác động từ các dòng thơ như hút hết lòng người :
...Cái tuổi hai mươikhi hướng đời đã thấy,
Thì xa xôi gấp mấy cũng lên đường .
Sống ở Thủ đô mà ở mười phương,
Nghìn khát vọng chất chồng mơ ước lớn...
H đã ra đất Quảng Ninh trồng rừng, phủ xanh các đồi trọc..! Sau nhiều năm vất vả, vật lộn với nắng gió nơi đồi hoang !? Khi trở lai Hà Nội, biết rằng đã bị "chậm" hơn so với bạn bè..? Vì, khi tất cả bạn hữu đã đang học trong các trường ĐH. Cuộc sống "lăn lộn" như thế, vậy là đủ..? Rồi H đi bộ đội, vào Nam chiến đấu... Sau ngày giải phóng sang Công an, rồi chuyển ngành, lấy vợ, đi học ĐH khi đã nhiều tuổi, vào trường Kinh tế…Sự cố gắng và ý chí nơi H thật tiềm ẩn từ ngày nào... đã giúp việc hoàn thành xuất sắc luận án ra trường, làm công tác tổ chức, sang kinh doanh... Biết bao điều đã làm, biết bao việc đã qua, dù ở đâu, làm việc gì... Mãi vẫn xứng với tên - vừa Mạnh, vừa Hùng...
Cho đến nay, mọi chuyện đã qua, trở về gọn gàng trong cuộc sống gia đình nhỏ bé riệng. Mọi chuyện đã ổn định, sống vui vẻ đầm ấm, nhẹ nhàng và thanh thản cùng các Con, các Cháu…tại căn nhà nhỏ gọn, yên tĩnh nơi Quận 6 - TP.Hồ Chí Minh, bên trong đó như luôn toát lên hơi ấm nồng nàn...
Tuy H là con CB cao cấp, song lại rất bình dân, thoải mái... nên tôi vẫn đến chơi và ăn cơm tại nhà. H dẫn tôi làm thân với chú bảo vệ, bảo cách luồn rào để không cần gọi cửa... Trước sân nhà có dàn Dưa tây leo, hoa ra nhiều, chúng tôi trèo thang để thụ phấn hoa... Sau những lần đi nghỉ Đồ Sơn cùng gia đình, H lại gửi cho tôi "quà" - là những lát cá Song to, đã câu được... Khi sang LX học "lái", chúng tôi viết thư, gửi ảnh đều... Rồi, khi gặp lại nhau tại trường Hà đông khi H đã học xong chuyển loại, chờ nhận công tác.. H cao hơn tôi 1 chút, chơi bóng rổ khá hay, chúng tôi cùng chơi khi mỗi chiều, vào thi đấu, tôi được phân công phải "kèm" chặt bạn mình... Khi H về SB Bạch Mai, chúng tôi vẫn gần và tiếp tục giao hữu... H dạy tôi nhiều "ngón" lên rổ vừa hiệu quả, vừa đẹp mắt... khi H chuyển về SB Kép trực chiến, chúng tôi phải xa nhau... Vào giai đoạn "yêu", nhiều lần gặp nhau, lúc vẫy chào, lúc dừng lại tâm sự và còn "khoe" nhau nữa chứ... Khi chiến tranh bắn phá miền Bắc vào thời kỳ ác liệt, những ngày cuối cùng... Hùng đã hy sinh ( 28 -12 - 1972 ) khi Hà Nội chiến đấu vô cùng oanh liệt trong suốt 12 ngày đêm... Thương nhớ bạn, chúng tôi đã đến viếng H trong ngậm ngùi, tiếc thương... cùng cả gia đình, các Cụ cứ ôm chặt tôi, vì càng nhớ Hùng hơn...
Thời gian cứ trôi đi, qua bao nhiêu năm xa cách.. Với chúng tôi, còn biết bao nhiêu kỷ niệm êm đềm, vui vẻ, thân thương khác nữa..mà vẫn không thể nói hết được hôm nay.
* Quách Lập và Tôi nhà L ở ngay trong khu chợ hàng Bè, đông anh em, lại là con lớn, nên cả nhà cùng phải lăn ra làm cho ổ định cuộc sống... L lớn tuổi hơn chúng tôi, tính điềm đạm, hiền lành, rộng tính bao dung... Ngày xưa cụ Ông làm nghề thợ Bạc, chỉ cụ Bà ra chợ, cuộc sống khá khó khăn. L hăng say tham gia công tác của Đội, Đoàn và hoạt động hết mình, có nhiều tài lẻ, biết khá nhiều "ngón nghề"...Tôi vẫn nhớ, khi L chụp trong ngày lễ hội của các đội viện, chàng quàng chiếc khăn quàng to, cầm máy, chụp lia lịa, phục quá - vì khi đó mà có máy ảnh, là "oách" lắm.. Học giữa chừng, L tư nguyện theo phong trào đi TN xung phong, ra tận Quảng Uyên trông rừng, lăn lộn nơi đồi núi gần 7 năm, lấy vợ, đẻ con... Vì khó khăn quá nên phải trở về lại HN, không hộ khẩu, không tem phiếu.. chết dứng luôn - Vì lúc đó, tem phiếu là vận mệnh, quan trọng lắm.
Thế là phải lăn vào, vật lộn cùng đời sống - Chàng bước vào nghề Mộc, vợ ra chợ và tạm ổn, có giai đoạn cũng khấm khá vì thời gian đó chợ đang vào điểm sôi động, do vậy cũng "găm" được đôi chút. Lúc chúng tôi cũng sinh con đầu, vợ thiếu sữa.. thế là cứ đều đều L mang đến nhà cặp móng loại Lợn đen, đu đủ xanh, hạt ý dĩ.. để giúp vợ tôi có sữa.. Vậy mà vẫn "thua', vẫn phải quay ra nhờ "phe" mua thêm.. mà nuôi con.
Khi cũng có được chút vốn liếng, nhường nhịn các em, L mua đất, xây nhà, ra ở riêng.. tận ngoài bãi sông...(trước kia ngoài đó không có ai, nay chật cứng như nêm). Chẳng hiểu gió sông mát mẻ thế nào, mà chàng có luôn 3 con trai ( còn chúng tôi, chỉ được phép có 2), các cháu cũng ngoan, nhưng học chưa thật "đủ" nên cũng khó...
Rồi thời gian trôi đi, chúng cũng đã lớn, trưởng thành, lấy vợ, sinh các con.. tất cả đều tập trung ở đó. Thật khó đủ điều..! Vậy mà L vẫn sống vui vẻ, thoải mái..hơi "vô tư". Nay, tôi ở xa, lâu lâu mới có dịp ra HN, bọn chúng tôi vẫn gặp nhau trong không khí chan hòa, vui vẻ.. tất cả hoàn toàn như những ngày nào.
Và ...Trần Quang Xuân là diện HS miền Nam tập kết, quê gốc Quảng Ngãi.. X học với chúng tôi từ lớp 4 đến hết 10, rồi vào ĐH.Bách Khoa, ngành Cơ khí. Người to cao, mực thước, lông mày thật rậm, tính hiền lành, điềm đạm, rất dễ thương và “đại lượng”.. bọn tôi coi như bậc đàn anh trong lớp.? Nhà ở Cầu Gỗ, trên tầng 2, với 1 phòng khá gọn, sàn gỗ, chỉ có 2 bố con ở cùng nhau.. Cụ ông làm trong sở Văn hóa-Thông tin HN..X hay kể về “hành trình” trên tàu đi tập kết ra sao, câu chuyện kể thật dài và rất hay...
Trong những ngày thường, thì X ở nhà một mình, nên chúng tôi hay ghé qua, vì là người MN nên có nhiều món mắm.. khác với ngoài Bắc, ăn rất ngon và lạ miệng.. X vẫn hay “đãi” bọn tôi các món đó với bún. Tôi nhớ, hồi lớp 7, X đã có chiếc xe đạp cuốc LX - một tài sản lớn của thời đó, trong 1 lần tập TD.. vì quá đùa nghịch.. nên ném quả tạ thế nào, rơi vào xe, làm lõm 1 vết trên khung.. tôi sợ, X buồn.. nhưng không nói gì.! Tưởng rằng X sẽ giận lâu.! Mà chuyện cũng qua đi, X chẳng giận mà còn gần, mến tôi hơn..? Mỗi khi lớp đi dã ngoại xa, vì tôi không có xe, X luôn chở tôi trên dóng ngang.. suốt hết đường dài, luôn cả 2 chiều. X có sức khỏe tốt thật.. Dịp gần đây, gặp lại nhau ở Đà Nẵng, hàn huyên chuyện suốt đêm.. Vì, khi cụ Ông X đi B từ năm 72, rồi làm việc ở Đà Nẵng, nên sau giải phóng, X về thẳng Đà Nẵng luôn.. Thế là, ĐN đã là quê hương thứ 2 của X, bởi đã có “cơ ngơi” khá to, 3 tầng, cùng Vợ và 2 con, đủ trai và gái.. Nay, có cả Cháu nội, ngoại.. Thật là một người quá đầy đủ mọi điều mong muốn.. Bây giờ, mỗi sáng ngủ dậy là có sẵn đồ ăn, thức uống.. muốn gì, có luôn.. rồi đọc báo, thể dục và nghỉ ngơi..hưởng an nhàn tuổi về hưu.. Trước đó, X làm công tác nhiều năm, trước khi nghỉ đã là Giám đốc và CT.HĐQT của 2 Cty NN mà…cũng trong ngành xây dựng...cùng với tôi.
Khi ấy chúng tôi trong cùng một tổ, cùng học, cùng làm các công việc chung của lớp, để thi đua với những nhóm khác trong lớp...Chúng tôi thật đoàn kết, vui vẻ, hỗ trợ lẫn nhau trong nhiều công việc, nhất là thời xuống xã ngoại thành gặt lúa giúp dân...
Nhà ở phố hàng Bè, có gốc gia phả "gộc", gia thế. Cụ Ông làm nghề báo lâu đời, chuyên viết về Thể dục, thể thao, cụ cao, thanh lịch.. phong cách vẻ "lãng tử", cụ Bà dáng cao, tính dịu dàng, là một "tay" quản lý điều hành uy tín. Cụ có cả một tổ đan, móc đồ mỹ nghệ xuất khẩu, đông người - cứ như 1 XN, làm việc ào ào, cật lực. Anh chi em trong nhà rất thân yêu nhau - Vậy là, ngày xưa các Cụ dạy bảo con cái giỏi thật. N khá ít nói, tính điềm đạm, học giỏi Toán, Lý và khá đồng đều các môn khác, chịu khó đọc, biết nhiều, nhất là mảng lịch sử - Đông tây, kim cổ...nói chuyện hấp dẫn "phết", lúc chưa "hói", vào loại khá đẹp trai... Nhiều tài, vậy mà rất 'kém" tán lắm, cho nên phải "ăn quẩn cối xay" trong lấy vợ..?. Nói vậy, chứ khôn "lõi" ra đấy ! Rồi cũng phải nói thẳng,nói thật, số N là số "nhờ vợ" chứ không thì cũng "tiêu" rồi... nhớ ! rõ không.? Vợ N, "iem" Luân - là em của Tân cùng lớp, một cô giáo hiền, chịu khó lo toan công việc chung của gia dình, thật chu đáo, đầy đủ... Có như vậy, chàng mới rảnh dang để mà đi ngao du đây đó, đi du lịch, để mà quay phim, chụp ảnh và làm các fim kỷ niệm, cùng việc "công quả"cho mọi người... chứ. Thật là sướng ghê !
Bây giờ N vẫn ở hàng Bè nhà xịn lắm nhe, khu nhà bây giờ chỉ còn 2 anh em, nhưng 4 tầng, rộng mênh mông.. thuộc diện nhà giầu mà.! Cũng bởi tính tình của 2 vợ chồng cùng "xởi lởi", thân tình nên bạn bè chúng tôi hay tập trung ở đó. Tôi cũng vậy, mỗi khi ra HN là "ké" vô, xơi dăm ba bữa.. no say. Anh em cứ đùa gọi - Đó là "CLB" của lớp.! Thật là sướng nhé, tôi rất muốn làm như vậy, mà đâu có được đâu .?.!
Chúng tôi bây giờ khá rảnh dang nên cũng hay "bù khú" nhau. Khi đi du lịch, cùng quay phim ghi hình, chụp ảnh nghệ thuật, cùng ăn nhậu thoải mái, cười đùa vui vẻ... Cũng may, bởi chúng mình đều ăn hiền, ở lành nên "giời" cho ta đấy, đúng không ??
Chúc bạn và toàn gia đình và cả bọn chúng tôi nữa - Sẽ cùng và mãi vui, trẻ, khỏe và mãi như bây giờ nhé..ha..ha.
Cứ như thế, chúng tôi đã sống qua nhiều năm dài của tuổi trẻ. Chính những lúc phải "ẩn, chìm" trong những khó khăn, biết điều chỉnh những bối cảnh và điều kiện biến động, gian truân, kể cả trong cuộc chiến tranh giữ nước một mất, một còn ấy... Mà chúng tôi càng vươn lên mạnh mẽ, cứng cáp hơn, càng gần nhau, đoàn kết và thân thiết nhau hơn…Kể cả cho đến bây giờ, khi tuổi đã 'luống" rồi, chúng tôi vẫn thế, vẫn chơi và hòa trộn vào nhau mật thiết...Đôi khi nghĩ lại, chỉ có "lứa" chúng tôi, được tôi - Đã được luyện, rèn rũa và hưởng cái gốc nền tảng gia đình xưa, biết chắt chiu cái đẹp theo bối cảnh lịch sử và biết giữ gìn sạch trong hoàn cảnh xã hội biến động.... để tự trưởng thành, nhân ái trong thuộc tính của tình người...Ước ao sao cứ như vậy, và như vậy mãi mãi....
